Beperkte bewegelijkheid van de grote teen
Een 'Hallux limitus'
Letterlijk vertaald betekent ‘hallux limitus’ een beperkte grote teen. ‘Hallux’ betekent namelijk grote teen en ‘limitus’ is beperkt. Echter wordt er een beperkte bewegelijkheid van het grote teen gewricht bedoeld.
De mate van bewegelijkheid
Grofweg wordt de mate van bewegelijkheid in het grote teen gewricht benoemd met twee termen, namelijk ‘hallux limitus’ en ‘hallux rigidus’. Bij een hallux limitus is de bewegingsmogelijkheid beperkt en bij een ‘hallux rigidus’ is er geen beweging meer mogelijk.
Maar regelmatig wordt ook de term ‘functionele hallux limitus’ gebruikt. Deze functionele variant onderscheid zich van de andere twee, omdat deze geen structureel karakter heeft. Een hallux limitus en hallux rigidus zijn beide in alle omstandigheden minder bewegelijk. Terwijl de functionele hallux limitus alleen beperkt is in belaste (functionele) situatie, wanneer de voet loodrecht op het onderbeen staat, zoals bij staan en lopen. In onbelaste situatie (zittend, niet-functioneel) heeft het gewricht geen beperkte bewegelijkheid.
Oorzaken van een hallux limiuts
Er zijn verschillende oorzaken voor een hallux limitus en rigidus, veelal veroorzaakt slijtage van het kraakbeen(artrose) de beperkte bewegingsmogelijkheid in het gewricht. Daarnaast spelen ontsteking(en), jicht, reuma of een trauma een rol. Voor de functionele hallux limitus is vaak een 'te strakke buigpees van de grote teen' een oorzaak.
Klachten en kenmerken van een hallux limitus
Alle drie de varianten hebben vergelijkbare en/of overeenkomstige klachten en kenmerken:
- Zwelling aan de bovenkant van het gewricht van de grote teen kan ontstaan.
- Een ‘jubelteen’ is kenmerkend, hierbij staat het laatste kootje van de grote teen omhoog. Dit gebeurt ter compensatie van de beperkte bewegelijkheid in het grote teen gewricht.
- Daarnaast is eeltvorming aan de zijkant en onderkant van de grote teen zelf een typerend verschijnsel.
De klachten kunnen ontstaan in het gewricht van de grote teen of in de grote teen zelf, maar ook in andere structuren van de voet of hogerop in het lichaam kan pijn ontstaan. Pijnklachten aan de andere tenen en teengewrichten zijn veel voorkomend, evenals pijnklachten aan de buitenzijde van de voet en/of enkel. Maar ook hielpijn en een beknelling van de zenuw aan de binnenzijde van de enkel ('tarsaal tunnel syndroom') kunnen een relatie hebben.
Behandeling van een hallux limitus
Niet-operatief
Afhankelijk van de klachten gaat de voorkeur uit naar een niet-operatieve behandeling. Geeft dit onvoldoende resultaat dan zou een operatie uitkomst kunnen bieden. Er zijn veel verschillende behandelingen mogelijk, omdat er ook meerdere oorzaken kunnen zijn. Onderzoek is vaak noodzakelijk om de (meest) geschikte behandeling te bepalen. Hieronder een aantal niet-operatieve mogelijkheden.
- Rekoefeningen;
- Manipulatie/mobiliseren (fysiotherapie);
- Steunzolen;
- Schoenadvies;
- Schoenaanpassing (OVAC);
- Nachtspalk.
Oefeningen om de klachten van een hallux rigidus te verminderen
In deze video tonen we u de oefeningen om de klachten van de hallux rigidus te verminderen. Als de oefening te pijnlijk is: stop dan en vraag uw voetspecialist van Podozorg voor advies.
Operatief
Het doel van de operatie is dat de lange buigpees van de grote teen zijn normale functie (terug) krijgt, voor zover de conditie van de pees het toelaat. Hiermee wordt dus geprobeerd de normale werking van de voet te herstellen. Deze operatie gebeurt over het algemeen door middel van een kijkoperatie.
Vind een praktijk
Heeft u last van de bovengenoemde klachten? Onze Podozorgers helpen u graag verder! Klik op de onderstaande knop en vind een Podozorg praktijk bij u in de buurt.
